De Dag

Vanaf het NPO Podcastfestival een live opname van podcast De Dag. Elisabeth Steinz en Mattijs van de Wiel gaan in gesprek met Krim-kenner Bob Deen en correspondent Kysia Hekster over tien jaar Russische bezetting van de Krim en andere gebieden in Oekraine.  Reageren? Mail dedag@nos.nl 

"Stem op de kandidaat van uw keuze, voor een succesvolle toekomst van ons geliefde Rusland." Zegt Vladimir Poetin, de man die dit weekend opnieuw gekozen kan worden tot president. Of eigenlijk: de man die dit weekend opnieuw gekozen wordt. Want echt keuze hebben Russen niet: serieuze tegenstanders staan niet op het stembiljet. Hoe ziet een verkiezingsstrijd eruit als de winnaar al bekend is? Een traditionele campagne kwam er niet bij kijken, vertelt Ruslandkenner Helga Salemon in deze podcast. Toch heeft Poetin wel aan zijn imago gewerkt. En dan zijn er ook nog wat bizarre spotjes op tv geweest.

Even naar de supermarkt in Rusland, is steeds minder leuk. In oorlogstijd liggen niet alle producten meer in de schappen. En wat er wel ligt, wordt soms ineens veel duurder.  Correspondent Geert Groot Koerkamp in Moskou komt ook wat minder blij terug van z'n boodschappenrondje. Tegelijkertijd loopt hij regelmatig langs restaurants en cafés waar alle tafeltjes vol zitten. En op radio en tv hoort hij vooral feestelijke berichten dat de Russische economie aan het groeien is. In deze podcast vertelt hoogleraar sociale en economische geschiedenis Hein Klemannn van de Erasmus Universiteit hoe dat kan - een groeiende economie in oorlogstijd. En hoe zo'n oorlogseconomie eigenlijk werkt. Reageren? Mail: dedag@nos.nl Presentatie en montage: Dieuwke Teertstra Redactie: Lieke Loman 

De prijzen van koopwoningen gaan de komende twee jaar met meer dan zes procent stijgen, voorspelt de Rabobank vandaag. Een behoorlijk en geschikt huis vinden, binnen het budget, is voor veel woningzoekenden erg lastig. En hoe aantrekkelijk is dan dat koopje, dat leuke huis voor die betaalbare prijs, waar nog wel … alles nog aan moet gebeuren: het klushuis. Ook bouwmaterialen zijn de afgelopen twee jaar veel duurder geworden en aannemers blijken de hoofdprijs te vragen. Maar dat verbouwen, dat denken veel mensen ook zelf te kunnen. Social media staan vol met enthousiaste zelfklussers.   Fleur van der Geer kocht onlangs een opknaphuis en zit nu tussen het puin in Koog aan de Zaan. Eén muurtje slopen kostte d'r afgelopen weekend 8 uur en de offerte van de aannemer die ze onlangs ontving bleek toch even slikken te zijn. In de podcast vertelt ze hoe haar verbouwing verloopt. Lokke van der Wal is van het Instagram account Droom te Koop, een verzameling unieke opknaphuizen die ze op Funda spot. Ze kent veel ver

De Britse koninklijke familie kent een lange traditie van zwijgen over medische aandoeningen, ook tegenover elkaar.  Eerst was het wereldnieuw dát er een foto van de Britse prinses Kate was vrijgegeven, daarna was het wereldnieuws dat er aan die foto gemorreld was, door Catherine zelf nota bene. Nieuw voer voor de wilde speculaties en complottheorieën over Kate die zich sinds een buikoperatie begin januari niet of nauwelijks voor de camera liet zien. In deze podcast aan correspondent Fleur Launspach de vraag wat aan de hand is; met Kate én met haar volgers. En oud-correspondent Hieke Jippes vertelt over de lange traditie die de Britse royals hebben met het zwijgen over medische aandoeningen, zelfs tegenover elkaar. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Rosa Juffer

Het is de week van de waarheid voor informateur Putters, die donderdag zijn eindverslag moet inleveren over deze 'tussenfase' in de formatie. Hij zoekt naar een alternatieve kabinetsvorm, waarin PVV, BBB, VVD en NSC kunnen en willen samenwerken. Het gaat in Den Haag al een tijdje over extraparlementaire- minderheids- en zakenkabinetten. Of, zo je wil, het Limburgse, Scandinavische en Italiaanse model, want daar hebben ze in de praktijk ervaring met die alternatieve bestuursvormen. In deze podcast hoor je van journalisten in die gebieden wat de ervaringen zijn en wat politiek Den Haag daarvan kan leren.  Aan het woord komen: journalist Jos van den Broek van de Limburgse omroep L1, Scandinavië-correspondent Rolien Créton en correspondent in Italië Heleen d'Haens. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Rosa Juffer 

Kopballen in het voetbal zien er vaak indrukwekkend uit, maar er wordt al langer vermoed dat ze  hersenschade veroorzaken- met name bij kinderen.  Voetballers worden erop onderzocht. Zo doet PSV een nulmeting van de cognitieve vaardigheden van zijn jonge sporters. Dat soort onderzoek komt nu vaak pas nadat een speler een hersenschudding heeft opgelopen- en daarom is het lastig om écht te kunnen tonen welke impact koppen of een botsing op het voetbalveld heeft. Niet alleen voetbal kan schadelijk zijn- veel meer sporten hebben impact op de hersenen. In de podcast neemt neuroloog van het Amsterdam UMC Jort Vijverberg ons mee in het hoofd van sporters. Hij volgt zelf 75 oud-sporters die last hebben van cognitieve klachten- hoogstwaarschijnlijk door hun sport. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Mattijs van de Wiel redactie: Lieke Loman

"Overspoel Gaza met voedselhulp": dat is de oproep van de Verenigde Naties. De hongersnood op de Gazastrook is enorm. De mensen zijn afhankelijk van de voedselhulp en die is er nauwelijks. Landen als Jordanië, België en ook Nederland droppen daarom nu voedselpakketten vanuit de lucht. Maar het is een druppel op de gloeiende plaat. Volgens mensenrechtenorganisaties als Human Right Watch en Oxfam Novib zou Israël het eten doelbewust tegenhouden. In Podcast de Dag vertelt buitenlandredacteur Eliane Lamper de verhalen van mensen in Gaza. Hoe zoeken ze naar eten en wat doet de honger met hen? Eliane heeft contact met Palestijnen op de Gazastrook die haar vertellen over de zoektocht naar eten en de honger. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Lieke Loman 

Geert Wilders doet in de onderhandelingen om een kabinet te vormen veel water bij de wijn. Hij heeft al verschillende PVV-speerpunten laten vallen. Wat vinden zijn kiezers daarvan? Sinds zijn historische verkiezingsoverwinning zoekt Wilders samenwerking met andere partijen op en heeft daartoe meerdere grote onderwerpen in de inmiddels beroemde ijskast gezet. Afgelopen week 'draaide' hij ten aanzien van de militaire steun aan Oekraïne. Daar zal de partij niet voor gaan liggen, volgens Wilders om de vaart in de formatiegesprekken te houden. Hij doet dus veel water bij de wijn. Maar werkt die strategie wel, en geeft hij niet te snel te veel weg? Podcast De Dag vroeg verschillende PVV-kiezers wat zij van Wilders' concessies vinden en waar voor hen de grens ligt. Wanneer wordt Wilders ongeloofwaardig? En aan politiek verslaggever Lars Geerts de vraag welke bedoeling Wilders met dit openlijke onderhandelen heeft - en hoe die concessies bij de andere partijen vallen. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en m

Het staat eigenlijk al vast: Joe Biden en Donald Trump gaan het in november tegen elkaar opnemen bij de presidentsverkiezingen. Super Tuesday, vandaag, als hun partijen in veel staten tegelijk de favoriete kandidaat kiezen, lijkt niet heel spannend te worden, maar dat klopt niet helemaal. Want zowel Biden als Trump vertonen grote zwaktes en stoten kiezersgroepen af. Wat zegt dat over hun kansen in november? En wat zijn de hindernissen die beide kandidaten moeten nemen? In deze podcast hoor je daarover correspondent Marieke de Vries, die de campagnes nauwgezet volgt en die afgelopen dagen aan de grens met Mexico was waar beide heren verkiezingsbijeenkomsten hielden. Want immigratie, dat is een van de grote thema's. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Rosa Juffer 

De voorjaarsvakanties zijn in heel Europa voorbij. De laatste weken van het wintersportseizoen zijn aangebroken.  Jaarlijks gaan zo'n miljoen Nederlanders naar onder meer Oostenrijk, Zwitserland en Italië om te skiën of te snowboarden. En steeds vaker ervaren Nederlanders daar écht de gevolgen van klimaatverandering. Het is vaak te warm voor goede sneeuw. Glacioloog en weerman Peter Kuipers Munneke vertelt in deze podcast over de gevolgen van klimaatverandering voor de sneeuwcondities in ski-oorden . Nergens anders zijn in Europa de gevolgen zo duidelijk zichtbaar als in de Alpen.  Marcus Schlatmann was 14 jaar lang directeur van twee Franse skigebieden. Hij vertelt wat de wintersportbranche deed en doet om zich aan te passen. De Franse Rekenkamer vindt dat dat niet voldoende is.  Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Mattijs van de Wiel redactie: Lieke Loman

Ingeklemd tussen het oosten van Moldavie en het westen van Oekraïne ligt het langgerekte Transnistrië. Een gebied in Moldavië, maar in de praktijk een onafhankelijke dwergstaat, al wordt het verder door niemand erkend als land. Na het uiteenvallen van de Sovject-Unie, riep Transnistrië eenzijdig de onafhankelijkheid uit. Het wordt nu gesteund door Rusland. En daar lijkt Moskou nu nog een schepje bovenop te doen. Rusland voert volgens Moldavië een angstcampagne met als doel het gebied uiteindelijk te annexeren.  Afgelopen week liep de spanning hoog op. In de podcast vertelt buitenlandredacteur van de NOS en Oost-Europa specialist Chiem Balduk welke plannen Rusland met het gebied heeft. En nieuwslezer Michel Coenen houdt van speciale vakanties: hij was er kort geleden op reis in Transnistrië, waar een volgende actie van Rusland in de lucht hangt. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Mattijs van de Wiel Redactie: Rosa Juffer

Correspondent Sjoerd den Daas probeerde een protest in China vast te leggen, maar werd aan alle kanten tegengewerkt en zelfs tegen de grond gewerkt. Een schaduwbank ligt onder vuur omdat Chinezen veel van hun geïnvesteerde geld kwijt zijn. En dat protest vertelt meer over de Chinese economie. Want ook al verwacht het land boven de 5 procent groei dit jaar, volgens correspondent Sjoerd den Daas zijn de barstjes in de Chinese economie overal zichtbaar. In podcast de Dag vertelt Sjoerd wat Chinezen daarvan merken en hoe de Volksrepubliek van Xi Jinping de problemen aanpakt. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Anouk Kantelberg

Demissionair zorgminister Pia Dijkstra maakt zich zorgen over de grote tekorten aan antibiotica in Nederland, vooral voor baby's en kinderen. Ze gaat er alles aan doen om die tekorten terug te brengen, zei ze tijdens het vragenuurtje. Het antibiotica-tekort is een van de talloze voorbeelden van medicijntekorten in Nederland. Afgelopen jaar was er een tekort aan bijna 2300 geneesmiddelen, in 2022 waren dat er nog rond de 1500. Er zijn veel mensen die dagelijks met de gevolgen te maken hebben. In deze podcast hoor je twee persoonlijke verhalen over tekorten van epilepsie-medicatie en hart-medicatie. In beide gevallen leiden die tekorten tot grote risico's. Aan het woord komen hartpatiënt Enny Smit- de Wolf en Laura M'rabet. Haar zoon heeft zware epilepsie.  Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Lieke Loman

Ridouan Taghi zit sinds eind 2019 in de Extra Beveiligde Inrichting in Vught en zal daar nog wel even blijven. Hij is veroordeeld tot levenslang en wordt gezien als extreem vluchtgevaarlijk. De EBI is de strengste gevangenis van ons land, waar de gevaarlijkste en bekendste criminelen zitten. Er gelden uitzonderlijke regels en procedures. In deze podcast vertelt advocaat Hettie Cremers hoe het er in de EBI uitziet en hoe streng het gevangenisregime er is. Ze komt er zelf regelmatig, want ze heeft een cliënt die vastzit in de EBI en een oud-cliënt van haar, Lau G., pleegde er zelfmoord - naar eigen zeggen vanwege het strenge regime. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Lieke Loman en Rosa Juffer 

Morgen doet de rechter uitspraak tegen Ridouan Taghi en 16 andere verdachten.  In maart 2018 begon het grootste liquidatieproces uit de Nederlandse geschiedenis: het Marengo-proces, dat gekenmerkt wordt door z'n complexiteit en het extreme geweld gedurende de rechtsgang. Want, zoals bekend, werden de broer van de kroongetuige, de advocaat van de kroongetuige en de vertrouwenspersoon van de kroongetuigen alle drie tijdens de loop van het proces vermoord. Morgen, zes jaar na het begin, komt er een voorlopig einde aan het Marengo-proces en doet de rechter uitspraak tegen 17 verdachten, onder wie hoofdverdachte Ridouan Taghi. In deze podcast loopt justitie-redacteur Remco Andringa de bepalende momenten langs in dit langslepende en vergiftigde proces. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Anouk Kantelberg 

Aan de hand van satellietbeelden, honderden foto’s en video’s en talloze ooggetuigenverslagen bracht mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch de verwoesting van Marioepol in beeld. Het leverde een boekwerk op, bedoeld als bewijsmateriaal om de daders te kunnen vervolgen. De havenstad Marioepol lag in de eerste weken na de Russische inval zwaar onder vuur. De beelden van de gebombardeerde ziekenhuizen en van het theater gingen de wereld rond. In het theater hadden juist honderden bewoners, waaronder veel kinderen, een veilige schuilplek gezocht. Omdat daar geen militairen of wapens waren, was er geen enkele rechtvaardiging voor de aanval en was dit een van de vele oorlogsmisdaden in de stad, zegt Human Rights Watch. In de podcast vertelt Jan Kooy van Human Rights Watch hoe ze te werk gingen en wat ze ontdekten. Universitair hoofddocent internationaal recht Marieke de Hoon vertelt hoe dit bewijs kan worden gebruikt. Ze noemt dit soort digitale opsporing een gamechanger in het oorlogsrecht. Reageren? Mail

Na een scheepsramp op 14 oktober 1824 voor de Nederlandse kust, vinden ondernemer in Amsterdam en Rotterdam dat het anders moet. Er moet een organisatie komen voor reddingswerk. Het is het begin van de KNRM. 200 jaar geschiedenis hangt vanaf vandaag in het Scheepvaartmuseum in Amsterdam, inclusief een foto van de allereerste vrouwelijke reddingswerker ter wereld. In podcast de Dag het verhaal van één van die honderden reddingswerkers Rein Mulder. Hij is al 35 jaar schipper en vertelt hoe het leven met een pieper is. Kees Brinkman van de KNRM kent de verschillen tussen de vrijwilligers van vroeger en nu. En beide vertellen een reddingverhaal dat hen altijd bij zal blijven. Reageren? Mail naar dedag@radio1.nl (mailto:dedag@radio1.nl) Presentatie: Marco Geijtenbeek Redactie: Rosa Juffer & Lieke Loman

Julian Assange deed vanaf 2006 via het klokkenluidersplatform WikiLeaks onthullingen met onder meer de video Collateral Murder. Daarin is te zien hoe een Amerikaanse helikopter Iraakse burgers en journalisten aanvalt en doodschiet alsof het een videogame is. Ook zijn er miljoenen documenten geopenbaard door WikiLeaks, waar veel media en journalisten gretig gebruik van hebben gemaakt. Deze week beslist de Londense rechter over de uitlevering naar de VS van Julian Assange. Daar hangt hem theoretisch een celstraf boven het hoofd van 175 jaar. De rechtszaak duurt al jaren. Onze correspondent Londen, Arjen van der Horst, was er al bij in 2010. En ook deze week staat ie er weer. Is met de uitlevering van Assange de persvrijheid in het geding? En zouden de media die geprofiteerd hebben van de onthullingen door Wikileaks zich hard voor hem moeten maken? We bespreken het met journalist Coen van de Ven van de Groene Amsterdammer.

Ursula von der Leyen is opnieuw kandidaat voor het voorzitterschap van de Europese Commissie namens de EVP, de Europese volkspartij. Als de centraal-rechtse EVP weer de grootste wordt, ligt een tweede termijn voor Von der Leyen in het verschiet. Vóórdat ze in 2019 naar Brussel vertrok kenden - buiten Duitsland - weinig mensen haar. Hans von der Burchard is journalist bij Politico en vertelt in deze podcast wie Ursula von der Leyen was vóór ze voorzitter werd. En EU-correspondent Kysia Hekster vertelt wat de veranderingen zijn geweest onder leiding van VDL, zoals ze ook wordt genoemd, en wat de uitdaging wordt als ze een nieuwe termijn krijgt.