De Dag

Haatreacties uit rechts-extremistische hoek, we zagen ze dit weekend bij een demonstratie tegen een voorleesmiddag van dragqueens en vorige week waren er ook fysieke aanvallen op de LHBTI-gemeenschap. Ook haat richting andere groepen neemt toe. Vandaag blijkt uit onderzoek van NOS Stories dat het bereik van extreemrechtse groepen onder jongeren steeds groter wordt en ook de AIVD waarschuwt in een nieuw rapport voor extremisme dat zich in Nederland wijder verbreidt. Dat is niet voor het eerst. Al een paar jaar dringt het besef door dat dit een urgent probleem is. Redacteur Joost Schellevis van NOS Stories deed onderzoek in tientallen rechts-extremistische online kanalen en vertelt in deze podcast hoe jongeren vaak via grappige plaatjes en 'memes' in die kanalen terechtkomen en wat ze daar dan te zien en horen krijgen. Jongeren die er gevoelig voor zijn belanden al snel in een fuik, zegt hij, en twee van hen doen - anoniem - hun verhaal.  Terrorisme-expert Jelle van Buuren doet aan de Universiteit Leiden onde

Een doorbraak gisteravond, na een nachtmerrie-week voor de Amerikaanse inlichtingendiensten: een 21-jarige man die op een legerbasis werkte is opgepakt op verdenking van het publiceren van staatsgeheimen over de oorlog in Oekraïne. Afgelopen week kwamen er iedere dag onthullingen uit de gelekte Pentagon-papieren, variërend van Westerse troepen die in Oekraïne op de grond actief zouden zijn (onder wie naar verluid ook een Nederlander), tot berichten over munitie die opraakt en details over het Oekraïense voorjaarsoffensief. In deze podcast zet oud-commandant der landstrijdkrachten Mart de Kruif op een rij wat we nu weten over het Pentagon-lek. Hij heeft de documenten tot in detail uitgeplozen en vindt veel van wat hij leest ongeloofwaardig. Is dit lek wel zo onbedoeld als het lijkt? Reageren? Mail dedag@radio1.nl Oproep: Op 14 mei maakt het team van De Dag op het NPO Podcast Event in TivoliVredenburg in Utrecht voor één keer een LIVE aflevering van podcast De Dag. Wil je daar bij zijn? Tickets zijn te koop

De Amerikaanse president Joe Biden bezoekt Noord-Ierland en Ierland om stil te staan bij het 25-jarig jubileum van het Goede Vrijdagakkoord. Daarmee kwam er vrede na een bloedige gewelddadige strijd, de Troubles. Rond het bezoek van Biden is gewaarschuwd voor nieuw geweld. Geweld is nooit ver weg in Noord-Ierland, weet correspondent Arjen van der Horst. Hij zag het land de afgelopen 20 jaar veranderen, maar weet maar al te goed hoe klein de vonkjes hoeven te zijn voor geweld weer opkomt. De waarschuwingen voor de New IRA van de laatste tijd zijn daar een voorbeeld van. Hij vertelt in podcast de Dag hoe Noord-Ieren daar zelf naar kijken, 25 jaar na de handtekeningen onder dat akkoord. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Van homofobe spreekkoren tot klappen voor de deur van een homokroeg. Volgens belangenorganisatie COC is er een opleving van anti-homogeweld. Hatelijke woorden leiden steeds vaker tot daden. Het COC roept na de reeks incidenten van afgelopen weekend op om zaterdag de regenboogvlag te hijsen. De tendens van nu doet Looi van Kessel denken aan de jaren '70. Hij is docent gender- en seksualiteitsstudies aan de Universiteit Leiden. In die jaren kwam de anti-homo-lobby sterk op in de VS en die werd uiteindelijk succesvol weggedrukt. In podcast de Dag vertelt van Kessel hoe activisme een antwoord zou kunnen zijn op de anti homo geluiden nu. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Net terug van een staatsbezoek in China, is de Franse president Macon doorgereisd naar Nederland voor het volgende staatsbezoek. Hij kan hier rekenen op een warm welkom, want de banden tussen Frankrijk en Nederland zijn de laatste jaren sterk verbeterd. Dat heeft deels met de persoonlijke band tussen Macron en premier Rutte te maken, maar er speelt meer, vertelt Frankrijk-correspondent Frank Renout in deze podcast. Macron profileert zich als 'monsieur Europe' met een duidelijke visie over de toekomst van de EU en vindt daarin in Nederland een medestander, vooral als gevolg van de geopolitieke verschuivingen van de afgelopen jaren. Frankrijk en Nederland houden zich in feite noodgedwongen aan elkaar vast, zegt Frank. Rutte en Macron zijn daarnaast ook gelijkgestemden die in eigen land met vergelijkbare problemen, onvrede en protesten te maken hebben. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Het is misschien wel de vrolijkste meezinger aller tijden: het eindlied van Monty Python's Life of Brian - de film waarin de onbekende jood Brian, door een misverstand wordt aangezien voor de Messias en eindigt aan het kruis. Hij probeert er daar samen met de andere gekruisigden maar het positieve van in te zien en zingt 'always look at the bright side of life.' De film is een persiflage op het leven en de kruisiging van Jezus, het paasverhaal waar deze dagen bij stilgestaan wordt. En juist dit weekend keert The life of Brian voor even terug in de bioscoop, in het VK en ook in Nederland. In deze podcast brengen cabaretier Ronald Snijders en filmkenner Dan Hassler-Forest een ode aan The Life of Brian en ook aan het overige werk van Monty Python, dat volgens hen door het sterk anti-autoritaire en absurde karakter relevant en het bekijken waard blijft. Of de humor met de ogen van nu nog houdbaar is? Deze twee liefhebbers vinden van wel, en leggen aan de hand van hun favoriete fragmenten uit waarom. Reageren? M

Het kabinet Rutte IV is er nog na het debat van gisteren, constateerde premier Rutte nuchter. Maar wat is er van over na het urenlange debat? Het CDA wil heronderhandelen over de stikstofplannen. En tegelijkertijd gaat het kabinet de stikstofplannen versnellen. En die twee dingen samen kon de oppositie in de Tweede Kamer niet rijmen. 59 Kamerleden steunden een motie van wantrouwen, 76 niet. Volgens Janka Stoker koopt premier Rutte tijd. Stoker is hoogleraar Leiderschap aan de Rijksuniversiteit Groningen. We spraken haar ook in podcast de Dag na dat beruchte 1 april debat over functie elders voor Pieter Omtzigt. Wat is er sindsdien veranderd voor premier Rutte? En wat kan hij nog doen om het onbestuurbare weer bestuurbaar te maken? Of is Rutte IV dat station al voorbij?  Reageren? Mail dedag@radio1.nl

De Oekraïense president Zelensky bezoekt z'n Poolse collega Duda. Voor het eerst maakt hij een diplomatieke reis over de grens samen met z'n vrouw. Het is een duidelijk signaal naar buurland Polen. Zelensky bedankt hen voor de steun. Polen is één van de belangrijkste bondgenoten van Oekraïne in de oorlog. Beide landen kennen de dreiging vanuit het oosten en zien het westen nu meebewegen. Polen wordt na jaren van neerkijken en negeren nu gerespecteerd, stelt cultuurhistoricus aan de Erasmus Universiteit Iwona Gusc in podcast de Dag. Wat betekent dat voor de toekomst van Europa? Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Na het crisisoverleg van vorige week en het volgens velen onbegrijpelijke coalitieakkoord van vrijdagavond, wacht het kabinet Rutte-IV een loodzwaar debat. Een debat dat - zo is vanmiddag op het allerlaatste moment bekend gemaakt -  uitgesteld is tot morgen, omdat premier Rutte iets verkeerds heeft gegeten. Maar de regeringspartijen zullen dan morgen een compromis moeten verdedigen dat onhoudbaar lijkt. Ze spraken af dat ze voorlopig doorgaan met regeren, maar dat het CDA waarschijnlijk tegen de zomer wil heronderhandelen over stikstofdoelen, waar D66 juist niet aan wil tornen. Een uitgestelde kabinetscrisis, wordt het al genoemd, of de val van het kabinet in slow motion. In deze podcast een poging van NOS-verslaggevers Ewoud Kieviet en Thomas Spekschoor om zowel dit broze coalitie-akkoord als het Landbouwakkoord uit te leggen. Want het CDA heeft gezegd op dát akkoord te wachten, voordat de partij het regeerakkoord openbreekt. Maar, vertelt Thomas Spekschoor, veel boeren wachten nu juist op wat er in Den Haa

Arrestatie, politiefoto en vingerafdrukken; voormalig president Donald Trump moet er allemaal aan geloven als hij zich morgen meldt bij de rechtbank in New York. Een historisch moment, want het is voor het eerst dat een oud-president vervolgd wordt voor een misdrijf. En het is ook een ultiem pr-moment voor een man die weet dat er niet zoiets bestaat als slechte publiciteit. 'Any publicity' is tenslotte 'good publicity'. In deze podcast schetst Amerika-deskundige Victor Vlam hoe Trumps vervolging, en ook de reeks andere gerechtelijke onderzoeken die naar hem lopen, de oud-president kunnen helpen. Even leek Trump binnen zijn eigen partij uit de gratie, vertelt Vlam, maar afgelopen weekend zag je de rijen zich toch weer rondom hem sluiten en in de peilingen is hij alweer de populairste Republikeinse presidentskandidaat voor 2024. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Nederland gaat als eerste land van de internationale coalitie bekend maken waar en wanneer er bombardementen zijn uitgevoerd tijdens de oorlog tegen IS in Irak en Syrië. Zo kan er beter uitgezocht worden hoeveel onschuldige doden daarbij zijn gevallen. Dat gebeurt, nu voor de derde keer boven water is gekomen dat er bij Nederlandse luchtaanvallen burgerdoden zijn gevallen. En dit is opnieuw een onthulling die er zonder het werk van journalisten nooit was gekomen. Waarom zoekt het ministerie van Defensie dat zelf niet uit? In deze podcast hoor je twee van de onderzoeksjournalisten die aan dit dossier werkten: Ben Meindertsma en Zainab Hammoud van NOS en Nieuwsuur. Zainab reisde naar Irak en ging van deur tot deur op zoek naar informatie. Ben verdiepte zich in de vraag hoe het eigenlijk kan dat we zo weinig weten over de gevolgen van de Westerse militaire inzet in Irak en Syrië. We kennen het succesverhaal, namelijk dat IS werd verslagen, maar wat was de keerzijde van deze luchtoorlog? En waarom horen we daar

Een glimmend podium, galakleding en beeldjes die worden uitgereikt. Vanavond worden de BAFTA Games Awards voor de 19e keer verdeeld. Het zijn de meest prestigieuze prijzen onder computerspellen en heeft alles weg van die andere BAFTA's over film. De prijzen worden niet voor niets de Oscars van de games genoemd. René Glas, gamewetenschapper aan de Universiteit Utrecht, gaat in podcast de Dag door de lange lijst genomineerden om te zien waar de game-industrie nu staat. Van grote fantasiewerelden tot simpele kaartspellen. En van soloprojecten tot producties waar honderden mensen aan werken. De BAFTA's laten volgens René zien hoe divers de game-wereld is. Reageren? Mail dedag@radio1.nl. En meer informatie over het NPO Luister Podcast hier (https://podcastevent.npo.nl/programma/de-dag-live-nos)

Vijf en een half jaar geleden moest ie nog wennen aan z'n nieuwe stad, maar inmiddels hoort Ahmed Marcouch bij Arnhem. Z'n eerste termijn als burgemeester zit er al bijna op en vanavond wordt hij, naar alle waarschijnlijkheid, opnieuw voor 6 jaar benoemd voor het hoogste ambt van de stad aan de Rijn. Wat heeft Marcouch betekend voor Arnhem? Dat vertelt journalist voor Omroep Gelderland Huibert Veth in podcast de Dag. De stad doet er iets meer toe volgens hem.  Ooit kwam Ahmed Marcouch als ongeschoold jongetje van 10 vanuit Marokko naar Nederland. Hij werkte zichzelf op van agent, tot kamerlid, tot nu alom geliefde burgemeester van Arnhem. Zijn doorzettingsvermogen kenmerkt Marcouch, volgens oud politica voor de PvdA in Amsterdam Fatima Elatik. Ze wordt gezien als politieke moeder van Marcouch.  Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Hoe moet het kabinet verder na de verkiezingsoverwinning van BBB? Moet het coalitieakkoord worden opengebroken en de stikstofplannen op de schop? Vanavond overlegt de top van het kabinet daarover in het Torentje. De kiezer heeft een signaal gegeven en doorgaan alsof er niets is gebeurd kan niet, zo luidt het. En dus wordt er opnieuw gekeken óf en wát er mogelijk is op het gebied van het stikstofbeleid. Maar kan dat beleid wel anders, of lopen we dan tegen Europese regels aan? In deze podcast een lesje Europese stikstofregels van Eurocommissaris Frans Timmermans, met wie Europa-correspondent Ardy Stemerding sprak. Timmermans wil daarover ook in gesprek gaan met Caroline van der Plas van de BBB, die zegt dat de regels uit Brussel niet altijd even duidelijk zijn en op sommige vlakken ruimte bieden. Hoe hard de Europese afspraken zijn en welke juridische ruimte er nog voor interpretatie is, vertelt Esther Wijnen. Zij is advocaat op het gebied van milieu- en natuurbeschermingsrecht. Reageren? Mail dedag@radio1.n

Na de val van de Zwitserse bank Credit Suisse en de gedwongen overname door UBS, zijn de zorgen in de Europese bankensector niet voorbij. Gespannen wordt er naar de effectenbeurzen gekeken en critici vrezen dat met de samenvoeging van Credit Suisse en UBS een monster wordt gecreëerd: namelijk 1 van de grootste systeembanken van Europa die straks niet alleen too 'big to fail' is, maar ook 'too big to save'. De man op wiens schouders deze precaire operatie rust is de Nederlandse voormalig ING-topman Ralph Hamers. Hij vertrok naar Zwitserland na witwas-affaires en ophef over zijn salaris bij ING en hij wordt als eerste ex-topman van een Nederlandse bank mogelijk strafrechtelijk vervolgd. Een zaak die hem nu als UBS-baas in de problemen kan brengen. Is hij wel geschikt om het vertrouwen in het Zwitserse (en daarmee ook breder: het Europese) bankwezen te herstellen? In deze podcast vertelt Jeroen van Wensen, financieel journalist bij Elsevier Weekblad, over de opmerkelijke wendingen in de carrière van Ralph Hame

Hij had zich, met vijf zieke en twee geblesseerde spelers, zijn rentree als bondscoach van het Nederlands elftal waarschijnlijk anders voorgesteld, maar Ronald Koeman is terug en kip-kerrie-drama's of niet: vanavond speelt zijn ploeg de eerste EK-kwalificatiewedstrijd. Koeman stond van 2018 tot 2020 ook al eens aan het roer van Oranje, maar verliet toen het schip om trainer te worden bij FC Barcelona. Dat was een droom die hij niet wilde laten lopen. het eindigde in een nachtmerrie. Maar nu is hij dus weer terug bij het Nederlands elftal, samen met zijn broer Erwin als assistent trainer. Hebben de broertjes Koeman, die in 1988 samen het EK wonnen, het in zich om dat kunstje ook als trainers te herhalen? In deze podcast hoor je daarover NOS-voetbalcommentator Arman Avsaroglu en Hans Nijland, oud-directeur van FC Groningen en goede bekende van de broers Koeman. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Voor de negende keer in een paar maanden tijd gaan Fransen massaal de straat op tegen de pensioenplannen van de regering. In die plannen gaat de pensioenleeftijd 2 jaar omhoog. President Macron probeerde het volk gister weer achter zich te krijgen door te vragen om een inspanning voor de toekomst van het land. Maar een groot deel van het Franse volk ziet die toekomst anders voor zich. Wat doet de Fransen zo'n pijn in de pensioenplannen? De in Nederland geboren Patricia Chagnon vertelt erover in podcast de Dag. Ze is nu Française en politicus voor de partij Rassemblement National. En Frankrijkkenner Niek Pas, van de Universiteit van Amsterdam, ziet het beetje steun dat Macron nog had afbrokkelen. De manier waarop de pensioenplannen zijn doorgevoerd zorgt voor een stapeling aan boosheid. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

De tegenstellingen binnen de coalitie tekenen zich dezer dagen duidelijk uit. Waar het CDA een crisisberaad inlaste na de verkiezingszege van BBB, blijft het bij D66 rustig. De zichtbare moeite die CDA'ers met de gemaakte stikstofafspraken hebben is niet te bespeuren bij D66'ers. Zij staan vierkant achter de plannen.  Politiek verslaggever Lars Geerts vertelt in podcast de Dag dat D66 de kat uit de boom kijkt. Ze benadrukken dat de coalitie afspraken heeft gemaakt. Maar kunnen ze dat volhouden? En hoeveel pijn staat de partij mogelijk nog te wachten? Meer weten over de positie van het CDA? Luister de aflevering van gisteren hier (https://www.nporadio1.nl/nieuws/podcast/2d8b4dda-d108-4f8e-83de-dc6bd0697357/podcast-de-dag-c-day-bij-het-cda-alweer) terug.  Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Naar buiten toe wil het CDA er geen misverstand over laten bestaan: Wopke Hoekstra blijft partijleider, ook na opnieuw dramatisch verlopen verkiezingen. Toch is het vandaag C-day: crisisdag bij het CDA. De zoveelste, want de neergang van de partij is al dertig jaar gaande en die gaat gepaard met een reeks aan crisismomenten, zegt politicoloog en hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen Gerrit Voerman in deze podcast.  Voerman schetst hoe (en waarom) de partij zich van crisis naar crisis sleept en zichzelf telkens weer die vraag moet stellen: hoe nu verder? Politiek verslaggever van de NOS Roel Bolsius verwacht niet dat het antwoord op die vraag na de crisisdag van vandaag zal komen. De partij lijkt in een existentiële crisis te verkeren en zelf ook niet goed te weten hoe zich uit de spagaat tussen Den Haag en provinciale achterban te manoeuvreren.  Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Het was een monsterklus: om alle nieuwe wetenschappelijke kennis over klimaatverandering en de stand van het klimaat samenvatten in een min of meer handzaam rapport. En ook alle landen van de VN zover krijgen om de inhoud woord voor woord goed te keuren. Dat is gelukt en daarmee is het zesde voorlopige eindrapport van het VN-klimaatbureau IPCC een feit. In deze podcast vertelt NOS klimaat-redacteur Heleen Ekker over het belang van dit rapport, dat als feitelijke basis geldt voor toekomstige klimaatafspraken. Met dit rapport wordt eventueel gekissebis door beleidsmakers over klimaatfeiten in te toekomst tegengegaan, vertelt ze.  Het rapport komt op een moment dat in Den Haag, na de verkiezingsoverwinning van BBB, het klimaatbeleid juist onder hoogspanning staat. Politiek verslaggever Ewoud Kieviet zet uiteen hoe de BoerBurgerBeweging aankijkt tegen het huidige klimaatbeleid en ingrijpende klimaatmaatregelen om doelstellingen te halen.  Regaeren? Mail dedag@radio1.nl