Podkast Powszechny

Sytuacja na pograniczu Rwandy i Demokratycznej Republiki Konga jest coraz bardziej napięta. Partyzancka grupa M23 zajęła miasto Banagana. Czy wojna nadal toczy się w imię etnicznych podziałów na Tutsi i Hutu? A może stawką są dzisiaj jedynie surowce? Dlaczego misja pokojowa ONZ stacjonująca w Gomie nie ma szans ustabilizować sytuacji? Na podkast zapraszają: Wojciech Jagielski i Krzysztof Story.

A także: co słychać na Marsie? Co można wywnioskować o świecie na podstawie dwóch dziwnych galaktyk i jednego zęba? Na przegląd wydarzeń naukowych minionego miesiąca zaprasza Łukasz Lamża.

Zaminowane podejście do portu w Odessie, nieobsiane pola i tony zboża uwięzione w ukraińskich spichlerzach. Wojna nałożyła się na pandemię i coraz mocniej widoczne zmiany klimatyczne. Według ONZ liczba głodujących ludzi zwiększy się o 440 milionów - do 1,5 miliarda. Najgorsza sytuacja będzie w pasie Sahelu i Rogu Afryki. Dlaczego te kraje były tak mocno uzależnione od dostaw z Rosji i Ukrainy? Jakie mają alternatywy? I kogo będą obwiniać za ewentualną katastrofę? Rozmawiają: Wojciech Jagielski i Krzysztof Story.

Joanna Lewandowska, artystka z fundacji Czerwone Noski: "Byłam w obozie Moria w Grecji i Sudanie Południowym. Wiem, że wszystkie dzieci na całym świecie kochają bańki mydlane. W rzeczywistości, która składa się głównie z błota, smrodu i skleconych naprędce chat, może wydawać się, że chwila śmiechu to niewiele. Nie zgadzam się - to że dziecko wychodzi w swoim jedynej koszulce na scenę i przez chwilę jest ważne, jest królem tej sceny - to jest ogromna wartość".

Juliusz Chrząstowski, aktor: „W podstawówce byłem »Usiek«. Usiek był klasowym prymusem. I nagle coś mnie tknęło – i stałem się urwisem: wywróciłem ławkę, krzesło, złamałem linijkę, zacząłem krzyczeć. Dostałem brawa, wszyscy byli zdziwieni, że zobaczyli moją inną stronę. I ja sam wtedy siebie zobaczyłem. Przez moment byłem kimś zupełnie innym”.

Sabina Jakubowska, doula: Wyobraźmy sobie, że stoimy na wzgórzu Bocheniec w Jadownikach, skąd bardzo dobrze widać okolicę i np. bitwę na Sterkowcu, gdzie po jednej stronie stali Moskale, po drugiej – Austriacy, słychać huk, dym, ogień. I w tym wszystkim niepewność losu, istnienia, jutra. Jak wyjść z domu i iść do porodu? Jak powiedzieć rodzącej: nie bój się, otwórz się. Wydaj dziecko na świat. Jaki ten świat? czy w ogóle warto?

W sztuce średniowiecznej bardzo często przedstawiano zakochanych jako parę flirtującą w ukwieconym ogrodzie; atrybutem kochanka zazwyczaj był sokół, ponieważ polowanie z sokołem porównywano do polowania na serce damy.

Prezydentem Filipin został syn i imiennik skompromitowanego dyktatora Ferdinanda Marcosa. Jak do tego doszło? Czy pamięć wyborców naprawdę jest tak krótka? Wieloma demokracjami na świecie nadal rządzą polityczne dynastie - rodziny, w których premierem, czy ministrem zostaje się po rodzicach. Czy w polityce najważniejsze jest odpowiednie nazwisko? Rozmawiają: Wojciech Jagielski i Krzysztof Story

Olena Leonenko-Głowacka, pieśniarka, aktorka: „Chciał, żebym pracowała w fabryce zegarków, w wieku 16 lat zaszła w ciążę, urodziła dzieci i przestała się męczyć głupotą. Mówił, że to są wszystko diabły i że wszystkie aktorki to prostytutki…”

A także: czy jamniki mają inną osobowość niż bassety? Czy da się sterować z orbity naziemnym łazikiem? I czy spełnią się najczarniejsze scenariusze klimatyczne? Na przegląd wydarzeń naukowych minionego miesiąca zaprasza Łukasz Lamża.

Afganistan przetrwał pierwszą zimę pod rządami talibów. Czy krajowi grozi klęska głodu? Jak żyje się w państwie talibów? Jak powstał i jaką rolę odgrywa afgański biznes narkotykowy? Rozmawiają: Wojciech Jagielski i Krzysztof Story.

Z Rosji od 24 lutego wyjechało już ponad 300 tysięcy ludzi. Kim są ci, którzy nie chcą żyć w państwie Putina? Dokąd wyjechali, jakie mają plany? Jak wojna w Ukrainie wygląda z perspektywy Afryki, Azji Środkowej, czy Gruzji, która znalazła się w dyplomatycznej pułapce? Rozmawiają: Wojciech Jagielski i Krzysztof Story

Skąd się wziął i kiedy powstał ten łaskami słynący obraz? Legendy przeszkadzają badaczom, za to do prawdy potrafi prowadzić drobna wzmianka o... Strusiu?

Łukasz Orbitowski, pisarz: „Nie chcę zabrzmieć jak psychopata, ale miłość jest w dużej mierze podyktowana aktem woli. Mówię sobie: »ja tę osobę kocham, w związku z tym muszę traktować tę osobę w stały sposób tak, jak się traktuje osobę, którą kocham«”.

A także: jak się komunikować z całkowicie sparaliżowanym człowiekiem, jaki kształt mają słowa „buba” i „kiki”, i na co może się przydać dżdżownica origami. Na przegląd wydarzeń naukowych miesiąca zaprasza Łukasz Lamża.

Świat obiegły zdjęcia z podkijowskiej Buczy po miesiącu rosyjskiej okupacji. Skąd bierze się okrucieństwo, które na nich widzimy? Kto wydaje takie rozkazy? Kto je wykonuje? Jak wojna wyciąga z ludzi zło, o którym woleliby nie wiedzieć? Zapraszają: Wojciech Jagielski i Krzysztof Story

Wojciech Bonowicz: „Moje doświadczenie z Broniewskim, bardzo wczesne, to oczywiście wiersz »Bagnet na broń«, który właściwie, gdyby go dzisiaj przetłumaczyć na ukraiński, byłby narodowym wierszem za naszą wschodnią granicą. Bo o czym jest ten wiersz? O tym, że są w ojczyźnie rachunki krzywd, ale teraz trzeba stanąć do obrony”.

Jak pali się papierosa przy huku artylerii? O czym się wtedy rozmawia? Jak żyje się w mieście, w którym metro staje się schronieniem, a nie środkiem transportu? Czy mieszkańcy Charkowa mogą liczyć na pomoc humanitarną? O tym wszystkim Krzysztof Story rozmawia z korespondentem "TP", Pawłem Pieniążkiem: "Najbardziej zapada mi w pamięć to, jak ludzie przywykają do wojny. Widok rodziców bawiących się z dziećmi na zewnątrz, choć wyraźnie słychać artylerię. W Charkowie widziałem dużo takich momentów".

Oto historia o św. Eufraksji, jej zmaganiach i krakowskim, późnogotyckim poliptyku św. Jana Jałmużnika, na którym je uwieczniono. Dlaczego ta święta jawi się nam jako... niezdara?

Jak przebiegały kolorowe rewolucje? Co łączy uliczne protesty w Belgradzie, Kijowie i Tbilisi? Co łączy wyjazd Lecha Kaczyńskiego do Gruzji w 2008 r. z wizytą jego brata w Kijowie? Jak podczas wojny o Abchazję i Osetię Wojciech Jagielski dementował informacje o własnej śmieci? Rozmawiają: Wojciech Jagielski i Krzysztof Story.