Kees De Kort | Bnr

'Wat de ECB besloten heeft is dat er niet zo veel veranderd, behalve dat ze meer obligaties gaan opkopen dan ze al deden, en dat zijn we normaal gaan vinden. Als het mis gaat kun je met een schokeffect proberen te bewerkstelligen dat het weer beter gaat. Maar dat wil niet zeggen dat het probleem is opgelost. Er moet worden gewerkt aan een blijvend herstel. De consequentie van langjarig iets extreems doen is dat mensen zich ernaar gaan gedragen.' De Kort doelt hiermee op dat er niet meer geleend gaat worden dan men had verwacht. Luister ook | Beter van nietKrimp bij de Britten Ook besteedt De Kort nog aandacht aan de Britse economie. Die liet over januari dramatische cijfers zien als gevolg van de lockdown. 'Een goed jaar is 3 procent groei. De Britten hebben nu in januari een krimp van 3 procent, inclusief alle steunmaatregelen. Dan zie je voor de zoveelste keer bevestigd wat zo'n lockdown doet.' Over Kees de Kort Econoom Kees de Kort geeft elke dag net na 12:00 uur zijn (eigen) kijk op de financieel-econ

Het was niet zo nodig, denkt De Kort. En het gaat evenmin in zijn geheel terechtkomen bij de gedupeerden. 'Waarom nog meer geld in die economie pompen? Het is ongeveer negen procent van het Amerikaanse nationale inkomen. De economie is al aan het herstellen, de beperkingen worden al minder, sommige staten zijn al weer open. Waarom nog meer geld?' Niet alleen is het 'other peoples money', zegt De Kort, het geld komt grotendeels terecht bij mensen die het niet nodig hebben. Want bijna iedereen krijgt geld! 'Ook allerlei staten met begrotingstekorten, allerlei steden met begrotingstekorten, iedereen krijgt geld. En als dat geld nou aangewend wordt om de verdiencapaciteit van de Amerikaanse economie te verbeteren, dan is het nog te billijken, maar dit is gewoon tekorten dekken. Hier wordt de Amerikaanse economie niet beter van.' 'Er zal heus wel wat blijven plakken als je zoveel geld in een economie stampt, die economie zal heus wel wat aantrekken - maar die was al aan het verbeteren! Dan het idee dat je met ge

'Alle grote organisaties hanteren drie scenario's en in het meest positieve van de OECD kom je op die 5,6 procent. Maar dat cijfer komt niet uit de eurozone, die draagt daar weinig aan bij. Het gaat wat beter, maar het valt tegen. Evenmin uit Japan, daar gaat het wat beter, maar valt het wel tegen.' Volgens de OESO zijn de VS, China en India de trekkers van de wereldeconomie. Met het steunpakket van Biden van 1.900 miljard dollar gaat de Amerikaanse economie ongelooflijk plussen. 'Voor de VS wordt een serieus herstel verwacht. Ook in China gaat het in 2020 beter dan we dachten - het wordt zelfs helemaal fantastisch denken ze bij de OESO. En India? Dat gaat boomen als nooit tevoren.' Over Kees de Kort Econoom Kees de Kort geeft elke dag net na 12:00 uur zijn (eigen) kijk op de financieel-economische wereld. Luister live in BNR Zakendoen of wanneer je wilt via bnr.nl/keesdekort, Apple Podcast en Spotify. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Schokken De schokken van de coronacrisis hebben ook een grote invloed op zzp'ers in Nederland. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek is er een recordhoogte bij het aantal stoppende ondernemers het afgelopen jaar, zo'n 89 procent. Toch zijn er ook veel starters voor in de plaats gekomen. 'Een tijdje geleden hebben we gekeken naar faillissementen en dat zijn heel lage aantallen geweest. Stoppen is al helemaal makkelijk als je in je eentje bent en ziet dat het geen zin meer heeft. Dan wikkel je keurig je zaken af en stop je. Het afgelopen jaar zijn heel wat bedrijven overeind gehouden met loonsteun. Waar je natuurlijk ook tegenaan loopt zijn andere lasten zoals huurkosten en zo meer. Het zou me helemaal niets verbazen als nog heel erg veel kleine en middelgrote ondernemingen op het punt staan om te zien dat het ondanks de steun geen zin meer heeft.' Luister terug | Opinie | Kees de Kort | Schok te groot voor OESO-modellenVoorzichtig Alle ballen worden gezet op de vaccins, de get-out-of-jail-cards. '

Voor Powell is het dan ook reden om alle coronasteunpakketten door te laten gaan. 'Zijn beleid: steunen, steunen, steunen. Dat wil de Fed doen totdat de arbeidsmarkt weer op het niveau van vorig jaar zit.' En dat betekent gratis geld weggeven en dat zint De Kort totaal niet. 'Het betekent niet dat je het geld dan gratis moet houden en dat je dan dus hypotheken en obligaties moet kopen. Dat is een heel ander verhaal.' Met het weggeven van 'gratis geld', worden er een boel andere risico's gecreëerd, stelt De Kort. 'De bijvangst is bubbels op de financiële markten, exploderende huizenprijzen, sterk stijgende huren. pensioenproblemen, spaarproblemen en ongelijkheid. Er moet gekeken worden naar de consequenties van dat beleid.' Over Kees de Kort Econoom Kees de Kort geeft elke dag net na 12:00 uur zijn (eigen) kijk op de financieel-economische wereld. Luister live in BNR Zakendoen of wanneer je wilt via bnr.nl/keesdekort, Apple Podcast en Spotify. See omnystudio.com/listener for privacy information.

En februari ziet er al niet veel beter uit, zegt De Kort. 'De inkoopmanagers uit de dienstverlening en de bouw in Europa zijn allemaal erg somber. We zitten nog steeds in het verslechteringsverhaal in Europa, dus wat betreft al die juichprofeetjes van 'het vaccin gaat ons redden': laten we eerst maar even de neergaande beweging te stoppen voordat we gaan praten over herstelverhalen.' Luister terug |Economische activiteit in VS neemt mondjesmaat toe Steken we de Noordzee over en belanden we met Kees bij de ingestorte autoverkopen in het Verenigd Koninkrijk: die zijn op het niveau terechtgekomen van 1959. En dat heeft ook gevolgen voor de toeleveranciers. En ten slotte China: leuk, zo'n economische groei van 6 procent. Maar is dat mét of zónder kunstgrepen? Over Kees de Kort Econoom Kees de Kort geeft elke dag net na 12:00 uur zijn (eigen) kijk op de financieel-economische wereld. Luister live in BNR Zakendoen of wanneer je wilt via bnr.nl/keesdekort, Apple Podcast en Spotify. See omnystudio.com/listener

Op dit moment wordt er enorm veel geld in de economie gepompt. Wanneer de overheid een stapje terugdoet, krijgt de economische groei weer te maken met een min. Volgens De Kort is het nog maar de vraag of de economie de kracht en het vertrouwen heeft om dit uit zichzelf te compenseren. Verenigd Koninkrijk Ter illustratie wordt het Verenigd Koninkrijk erbij gehaald, dat in het begrotingsjaar 2020 te maken had met een begrotingstekort van 17 procent van het nationaal inkomen. 'Dat kunnen ze niet blijven doen. De verwachting is dat dat in dit begrotingsjaar 10 procent gaat worden. Dit betekent dat er serieus veel minder geld in de economie terecht gaat komen, hoe je het ook draait of keert. Nu is de grote vraag of de Britse economie dit kan compenseren.' Luister terug | Kees de Kort | VS kruipt omhoog, China stagneert De Kort zegt dat bedrijven al een flinke achterstand moeten goedmaken, en daarbij ook nog meer belasting moeten betalen. 'Dat stimuleert niet om eens flink te gaan investeren, zeker met de onzek

Naar boven 'De richting van de beweging is langzaam maar zeker omhoog dankzij alle steunmaatregelen, dus de inkoopmanagers van zowel de maak- als de dienstenkant zijn ook wat positiever. De bouwproductiecijfers zijn weer aangetrokken tot op pre-corona-niveau.' Maar er zijn natuurlijk kanttekeningen. Er zijn zo'n 11 miljoen huishoudens die problemen hebben met betalingen, aflossing en rente. 'Elf miljoen huishoudens waar het een moeilijk verhaal wordt en waar huisuitzetting dreigt.' De Amerikaanse regering heeft ook daar weer steunmaatregelen uitgevaardigd, en je mag nu je huis niet uitgezet worden door corona, maar het is natuurlijk wel zo dat allerlei verhuurders en hypotheekvestrekkers hun huur niet krijgen. Het probleem verplaatst zich dus stroomopwaarts. Intussen in China... Intussen komt de slinger van Chinese economie tot stilstand. 'De Chinezen hebben ongelimiteerd geld in de economie gepompt om die op gang te krijgen, de groeicijfers geloof je natuurlijk niet maar het gaat beter dan eerst. Het val

Maakkant Aan de maakkant van de economie zijn dan weer betere vooruitzichten op te merken. Dat is ook een gevolg van de lockdowns en bewegingsbeperkingen. 'Er is geld zat, want een heleboel mensen hebben geld en kunnen het niet uitgeven aan bijvoorbeeld vakantie enzovoort. Dus alles wat online besteld kon worden, heeft gouden tijden meegemaakt. Dat heeft natuurlijk ook weer een invloed gehad op het denken bij mensen aan de maakkant van de economie.' Enkele kanttekeningen worden wel gemaakt over schakels in de productieketens waar pijnpunten ontstaan. Luister terug | Kees de Kort | 'Januari verloren, februari verloren'Italië In Italië legt de regering dan weer slechte cijfers voor. 'Het virus is er, dus het is het beleid van de Italiaanse regering dat leidt tot de slechte cijfers. De Italiaanse economie is in 2020 met 9 procent gekrompen. Ondanks dat heeft regering ook begrotingstekort van 9 procent, dus ze hebben er veel geld in gepompt en toch is de economie gekrompen. Geeft alleen maar aan hoe extreem sl

Het beleid naar aanleiding van corona heeft geleid naar de economische problemen die nu zijn ontstaan. En nu is beleid en geleend geld nodig om die problemen weer op te lossen. 'Met schulden op zich is niet zoveel mis. Als je daarmee de productie- en verdiencapaciteit van een land verbetert, ga dan je gang. Dat is in principe altijd goed. Op lange termijn heb je daar veel voordeel van. Als je schulden aangaat om op korte termijn de consumptie te onderhouden, dan wordt het verhaal natuurlijk heel anders. Dan krijg je het verhaal van rente- en aflossingsbetalingen.' Luister terug | Biden geeft economie boost Bidens steunpakket Het enorme steunpakket van Amerikaans president Joe Biden is goedgekeurd door het Huis van Afgevaardigden. 'Het is totaal en volkomen onnodig. Het steunprogramma van november-december begint nu pas zijn uitwerking te krijgen. Inkomens in de VS zijn in januari hard gestegen. Iedereen heeft geld gekregen, maar de inkomens stijgen hard en de besteding is achtergebleven. Als je geld krijgt,

En de dienstenkant van de economie is sowieso al slecht, zegt De Kort, dus dat belooft niet heel veel goeds voor de groei in het eerste kwartaal. 'Daar kunnen we wel een ruim minnetje voor noteren, dat kan haast niet anders. Veel winkels zijn dicht, maar gelukkig voor dat soort bedrijven kunnen ze ook via online hun producten verkopen; dat die verkopen geëxplodeerd zijn is logisch, maar een beetje een winkelstraat, daar is het een vrij trieste bedoening.' Luister terug | Recordkrimp economie over 2020 En dan is er nog altijd het Amerikaanse steunprogramma, dat steeds meer discussie losmaakt nu meer bekend wordt over wie wat krijgt. Nu blijkt dat je als ambtenaar in Florida 10.000 dollar krijgt, terwijl de vraag is of zo wel de mensen worden geholpen die het nodig hebben. 'Iedereen weet dat de Democraten in beide Huizen een meerderheid hebben. Inmiddels is duidelijk dat er grootschalig met geld gesmeten wordt naar organisaties die dat totaal niet nodig hebben.' Over Kees de Kort Econoom Kees de Kort geef

'En al die jaren zijn ze bezig met andere dingen, met de aandacht afleiden van wat ze eigenlijk zouden moeten doen. En dat afleiden doen ze door groene leningen, steunmaatregelen, klimaatpolitiek. Intussen komt Duitsland met de eerste verwachtingen voor 2020 en zie, het valt mee, het gaat iets minder slecht dan ze dachten, het consumentenvertrouwen is iets minder slecht dan wat gevreesd werd. Maar dat is geen reden tot optimisme: 'het vingerhoedje is pas half vol'. In Nederland lopen de uitstaande belastingschulden van het bedrijfsleven op tot 17 miljard euro en werkt demissionair staatssecretaris van Financiën Hans Vijlbrief aan een plan om 250.000 bedrijven te behoeden voor faillissement na de coronacrisis - kwijtgescholden gaat het niet worden, dus die vooruitzichten blijven somber. En in het Verenigd Koninkrijk, waar de steun opgelopen is tot 15 procent van het GDP begint men zich nu ook af te vragen: hoe lang gaan we door met steunen? See omnystudio.com/listener for privacy information.

De economie, bedrijven en consumenten hebben die hulp namelijk niet nodig, die zitten niet te wachten op gratis geld. Dat is alleen relevant voor, jawel, de financiële markten. Zowel Powell, als Lagarde, als Suziki - en vrijwel alle centrale bankiers maken die denkfout - halen twee zaken door elkaar: de economie en de financiële markten. Powell praat wel over de economie, maar eigenlijk heeft hij het over de financiële markten. Die wil hij tot iedere prijs tevreden houden. Waar komt dat toch vandaan? Tijd voor een rondje old school, we gaan terug naar 2004/2005. Ook toen was er een kredietexplosie, dat ging 4 á 5 jaar goed en toen implodeerden de banken van de een op de andere dag. Van euforie naar implosie. Wie daarvoor verantwoordelijk was? De centrale bankiers natuurlijk. 'Hun taak is het onder controle houden van het financiële stelsel. Als dat implodeert, is dat een grotesk falen van de centrale banken.' Dat verhaal wordt natuurlijk niet verteld, dat is onder het kleed geveegd. Het bankenstelsel imp

De lange rente was extreem laag doordat de ECB almaar obligaties opkocht, en die loopt nu een beetje op. En dat kan het economisch herstel in de weg staan. Waar zit de pijn? Volgens De Kort heeft de ECB nooit een fundamenteel onderscheid gemaakt tussen particulieren en bedrijven enerzijds en aan de andere kant speculanten. Fout met de hoofdletter F. Want bedrijven en particulieren denken in termen van toekomstverwachtingen, voor hen is in principe de prijs van geld niet belangrijk. Voor een speculant is dat het dat wél: want hoe goedkoper het geld, hoe meer je kunt lenen om meer te speculeren. Hoe reageert de ECB op die oplopende rente? 'Extend and pretend, delay and pray', zegt De Kort. De ECB schuift de problemen voor zich uit. Waar iedereen leert en op zijn schreden terugkeert, zijn verlies neemt, daar schuift de ECB dit proces voor zich uit. Daarmee doet de ECB precies het omgekeerd van wat zijn taak is: pijn vermijden. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Want zo geweldig doet de Amerikaanse economie het niet. 'Ik kan het niet zo goed verklaren, er zijn nog steeds 10 miljoen banen minder dan vorig jaar en ook veel andere cijfers zijn niet op pre-coronaniveau.' Het enthousiasme heeft vast betrekking op het derde grote steunpakket van de Amerikaanse overheid ter waarde van 1900.000 miljard dollar. 'Dat gaat op korte termijn wel een positief effect hebben.' Want niet alleen de door corona getroffenen krijgen geld, iedereen krijgt geld! 'Ook als je niet geraakt bent door corona, als je in de zorg werkt of het onderwijs, uitkeringen worden verhoogd en verlengd, pensioenplannen worden goedgekeurd, alles en iedereen krijgt geld.' Is dat weggegooid geld? 'Als steunmaatregelen en gratis geld een bijdrage leveren aan economische groei, dan zou Japan het het beste doen in de wereld. Als dat recept zou helpen - gratis erin stampen - dan zou Japan met afstand de best draaiende economie ter wereld hebben. Maar we weten dat Japan met afstand de slechtst draaiende economie

De Fed heeft wat dat betreft een dubbel mandaat, zegt De Kort: economische groei én inflatie en de arbeidsmarktsituatie wordt gezien als belangrijke indicator voor het eerste. Met de detailhandelsverkopen van januari zit het opvallend genoeg wel snor, maar ook dat is wel te verklaren. 'Het is opmerkelijk, want november en december waren nog erg verdrietig. Maar dat heeft alles te maken met het steunpatroon.' Luister terug | Kees de Kort | Modderen in de bodemloze put Het laatste steunprogramma werd begin december aangenomen en dat geld komt dan in de weken daarna vrij. En dat is dan weer een reden om te gaan consumeren. 'Maar dat herstel is dus voor een groot gedeelte gefinancierd door steunmaatregelen vanuit de Amerikaanse overheid. En het is niet helemaal toevallig dat er nog steeds discussie is in de regering-Biden over een volgend steunprogramma. En ik waag te betwijfelen of de Amerikaanse economie zonder die steun kan.' Over Kees de Kort Econoom Kees de Kort geeft elke dag net na 12:00 uur zijn

'Om aan te geven hoeveel dat is, de totale wereldeconomie is ongeveer 95.000 miljard dollar, de uitstaande schuld is met meer dan een kwart gestegen en is nu opgelopen naar 280.000 miljard dollar. Dat is meer dan driemaal het totale GDP. Hoe moet dat verder?' Volgens De Kort doet Nederland het weliswaar relatief goed in wat hij noemt een ontzagwekkende oceaan van schulden, maar is ons land geen eiland. 'Al die landen en banken zijn met elkaar verbonden en als er op een plaats problemen gaan ontstaan, dan krijg je netwerkeffecten die zich door de hele wereldeconomie heen verschuiven.' 'Schuld is niet negatief, zolang je iets met dat geld doet. Maar er is het afgelopen jaar vooral geld geleend om te besteden. Daarmee hou je het economische schip wel drijvend, maar de verdiencapaciteit van economieën en bedrijven wordt niet groter.' 'Hoe gaan we dit terugbrengen naar proporties die hanteerbaar zijn? Dan moet de rente omhoog, alles wat je dan gaat doen heeft onprettige gevolgen. Ga je door, dan zijn de consequ

Dat is om verschillende redenen een moeilijk verhaal, zegt De Kort. Want niet alleen worden auto's gemaakt, verzekerd en onderhouden - kortom, niet alleen hangen er andere economische takken van sport aan, het is ook nog eens de maakkant van de economie. En dat was nou juist de kant die, in tegenstelling tot de dienstenklant, het nog relatief goed deed. Opnieuw wordt duidelijk hoe schadelijkheid die bewegingsbeperkingen zijn voor de economieën van de grote Europese landen. 'Januari is verloren, februari is verloren, dat zijn twee hele dikke minnen.' Ook minnen down under. Asutralie was tot voro kort een lucky country, maar nu is het een land van bad luck, geteisterd door centrale bankiers van de Royal Bank of Australia die zeggen dat ze de rente tot 2024 extreem laag gaan houden. En dat is synoniem voor: sparen heeft geen zin, pensioenproblemen, ongelijkheid, een economie die bevriest. 'Bedankt jongens.' Over Kees de Kort Econoom Kees de Kort geeft elke dag net na 12:00 uur zijn (eigen) kijk op de f

De problemen worden intussen alleen nog maar groter. 'De arbeidsmarktcijfers vallen erg mee - Wopke, bedankt! - maar het uitstel van huurbetalingen, belastingbetalingen en rente- en aflossingsbetalingen maakt de last waar ondernemers per maand mee opgezadeld worden hoger. Dat leidt tot faillissementen én tot vertraging van het herstel: je hebt opeens een heel zware rugzak die je mee moet zeulen als de zaak weer wat beter gaat.' Luister terug | Recordkrimp economie over 2020 En daar is vooralsnog geen enkele sprake van, zegt De Kort. Maar gelukkig: er is nog altijd Tsjechië, waar de centrale bank een spiertje licht uitstraalt en nota bene zelf nadenkt! En dat binnen de duistere wereld der centrale banken - een 'gitzwart universum waar domheid heerst'. 'Tsjechië overweegt nu de rente te verhogen. Die is er ook wel krankzinnig laag en het gaat economisch iets beter. Het land laat nu zien dat het ook anders kan en dat is serieus goed nieuws. Het bestáát en dat geeft de burger moed.' Over Kees de Kort Econoo

Italië kenmerkt zich door verdeeldheid: van boven naar beneden en van links naar rechts. En vroeg of laat komt die verdeeldheid weer naar de oppervlakte. Het te verwachten geld werkt wellicht vertragend op dit proces, denkt De Kort, maar de vooruitzichten zijn somber. 'Draghi is een grote naam, het idee is dat 'ie het goed gedaan heeft. In Italië heeft hij het blijkbaar goed gedaan, en ook in de internationale gemeenschap is hij één van de mysterieuze helden.' Een andere nieuwe held is de nieuwe voorzitter van de Wereldhandelsorganisatie WTO, de Nigeriaanse Ngozi Okonjo. Hoe zal zij varen? 'Internationale organisaties proberen te bewerkstelligen dat mensen en landen gaan samenwerken. De grondgedachte is: hoe meer samenwerking, hoe beter. Internationaal samenwerking heeft lang de politieke agenda beheerst en heeft veel voor elkaar gekregen, maar de laatste jaren zit de klad erin.' Steeds meer landen werken liever over bilaterale sporen. Wat ook een rol speelt in of internationale samenwerking succesvol is: